Conferencia: ‘Revoluciones en la computación de altas prestaciones para acelerar el progreso científico’

Data: venres, 29 outubro, 2021 – 12:30 – 14:00
Lugar: Salón de actos del CiTIUS – Microsoft Teams
Relatore: Mateo Valero (Barcelona Supercomputing Center – CNS)
Idioma: Castelán
Transmisión: https://twitter.com/citiususc/status/1453989258709065729?s=20

CiTIUS e CESGA organizan a conferencia do fundador e director do Barcelona  Supercomputing  Center – Centro Nacional de Supercomputación (BSC- CNS), Mateo  Valero, un dos maiores referentes no campo da supercomputación a nivel mundial. Previamente, ás 10:00 h. Mateo  Valero visitará as instalacións do Centro de Supercomputación de Galicia onde coñecerá a evolución tecnolóxica do Centro.

Nas últimas décadas, os sistemas de computación de alto rendemento (HPC) convertéronse en ferramentas esenciais en moitos campos de investigación, como a física do plasma e o desenvolvemento da enerxía de fusión nuclear. Na actualidade, estes “supercomputadores” están a experimentar unha profunda transformación para conseguir computadores na  exaescala. Capaces de realizar un  quintillón (1018) de cálculos por segundo, os computadores a  exaescala debutarán pronto nos sistemas  HPC con aplicacións prácticas en todos os campos da I+D, desde a medicina de precisión ata o clima rexional, desde a enerxía ata a ciencia dos materiais, desde a física nuclear e do plasma ata a seguridade nacional. Permitirán aos científicos impulsar descubrimentos nun amplo espectro de campos de investigación e mellorar, tanto a nosa comprensión do mundo, como a nosa experiencia e a nosa forma de vivir nel. Con todo, para explotar plenamente esta enorme cantidade de nova potencia de cálculo, é necesario superar unha serie de retos, tanto desde o punto de vista do hardware como do software.

Esta charla resume a situación actual e as transformacións que se producirán no futuro próximo nos sistemas  HPC, incluíndo o seu forte impacto na investigación científica. Ademais de permitir simulacións máis detalladas, ao reproducir a física implicada de forma máis próxima ou incluíndo eventos máis complicados do que foi posible ata o de agora, as transformacións de hardware que están implicadas tamén terán un forte impacto nas formas de programación, o que afectará en gran medida ás tarefas dos investigadores para adaptar os seus códigos a estes novos supercomputadores. Están a realizarse amplos esforzos de investigación no campo da programación para simplificar a explotación destes novos sistemas  HPC para os usuarios: por exemplo, permitindo o uso transparente de hardware masivo especializado, como os aceleradores. Ademais, a capacidade de computación masiva permitiu utilizar técnicas como as redes neuronais para problemas do mundo real, dando lugar ao que chamamos Intelixencia Artificial ( IA), para facer  inferencias que os humanos nunca teriamos a capacidade de facer. Tamén se están producindo avances significativos na computación  cuántica, baseada no uso dos fenómenos da mecánica  cuántica para manipular a información, e cun enorme potencial para novas transformacións no campo da  HPC. Todas estas técnicas poden axudar, ou nalgúns casos mesmo substituír, ás técnicas clásicas de simulación numérica, permitindo así aos científicos abordar problemas que doutro xeito serían  irresolubles, debido á súa complexidade e/ou tempo de cálculo.

Sobre o relator

Mateo Valero

Mateo  Valero, Director do Barcelona  Supercomputing  Center. Profesor desde 1974 e Catedrático desde 1983, en Arquitectura de  Computadores na Universidade Politécnica de Cataluña. A súa investigación céntrase na arquitectura dos  computadores e  supercomputadores. Publicou aproximadamente 700 artigos, colaborou na organización de máis de 300 Congresos Internacionais e impartiu máis de 700 conferencias. Entre os seus premios, o tres máis importantes a nivel mundial no seu campo: premio  Eckert- Mauchly (2007), outorgado polo  IEEE- ACM; premio  Seymour  Cray (2015), outorgado polo  IEEE e premio Charles  Babbage (2017), outorgado por  IEEE. Outros premios internacionais dignos de mencionar son: o “Harry  H.  Goode” (2009) outorgado polo  IEEE, o  ACM  Distinguished  Service  Award (2013), o premio “Hall  of  Fame” no marco do  ICT  European  Program (2008), seleccionado como un dos 25 investigadores europeos máis influentes en  IT (Tecnoloxías da Información) e en 2020 o “ HPCWire  Reader’s  Choice  Awards” por “ser pioneiro a nivel mundial en Supercomputación desde 1990 e a forza impulsora detrás do renacemento da independencia europea neste tema”. É  Fellow do  IEEE (2001),  Fellow distinguido de Intel (2002),  Fellow do  ACM (2002) e  Fellow da  AAIA, Asia- Pacific Artificial  Intelligence  Association (2021). Dous premios nacionais de investigación que son: o “Julio Rey Pastor” en Informática e Matemáticas (2001) e o “Leonardo Torres Quevedo” en Enxeñería (2006); premio Rey Jaime I en Investigación Básica da Generalitat Valenciana (1997); “ Creu de Sant Jordi” (2016), outorgado pola Generalitat de Cataluña ; Premio da Fundación Catalá  Recerca e Innovación (2006); premio Aragón concedido polo Gobierno de Aragón (2008), “Condecoración da Orde Mexicana do Aguia Azteca” (2018), máxima distinción do Goberno de México a un estranxeiro. É académico constituínte da Real Academia de Enxeñería de España (1994), académico correspondente da Real Academia de Ciencias Exactas, Físicas e Naturais (2005) , académico da Real Academia de Ciencias e Artes de Barcelona (2006), académico da Real Academia Europea (2010), académico correspondente da Academia Mexicana de Ciencias (2012), académico correspondente da Academia de Enxeñería de México (2018), académico de honra electa da Real Academia Europea de Doutores (2018), académico da Academia de Gastronomía de Murcia (2018), académico correspondente da Real Academia de Medicina de Zaragoza (2020). É Doutor  Honoris Causa das Universidades de  Chalmers en  Goteburgo – Suecia (2008), Belgrado en Serbia (2008), Las Palmas de Gran Canaria (2009),  Veracruz en México (2010), Zaragoza (2011), Complutense de Madrid (2013), Cantabria (2015), Selecta (2015) e  CINVESTAV en México (2017). En 1998, foi elixido fillo predilecto do seu pobo, e no ano 2006, a asociación de nais e pais de alumnos de  Alfamén, decidiu poñer o seu nome ao Colexio público onde o profesor  Valero estudara.