Proxectos cofinanciamento Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia NextGenerationEU/PRTR
Proxecto de actualización tecnolóxica do nodo de computación e datos do CESGA
N/REF.: ICTS-MRR-2024-10-CESGA (RES)
DATA: 24/09/2024
Este proxecto supoñerá a mellora das instalacións necesarias de computación, os sistemas de almacenamento de datos e desenvolvementos asociados con tecnoloxía cuántica.
Os investimentos contemplados no Plan Estratéxico 2021-2024 da ICTS distribuída RES, teñen como un dos seus obxectivos fundamentais desenvolver unha infraestrutura de datos e HPC de clase mundial e servizos de soporte para ofrecer recursos á comunidade científica. Só aumentando o rendemento computacional que ofrece a rede poderase manter a calidade e competitividade do servizo prestado á comunidade científica. Este obxectivo estratéxico pódese lograr fundamentalmente actualizando os sistemas informáticos dos nodos actuais, entre os que CESGA foi desde a súa inclusión na RES uno dos nodos máis relevantes. As actualizacións adicionais do nodo CESGA obxecto deste proxecto aumentarán significativamente as capacidades da RES e mellorarán aínda máis a diversidade de arquitecturas e servizos relacionados.
Desde a súa incorporación á RES, CESGA participa activamente na mesma e foi un dos nodos que máis contribúe aos diferentes servizos que a RES estivo implantando, entre os que cabe mencionar os de máis recente implantación como o servizo de datos, o de intelixencia artificial e o de computación cuántica. A idoneidade da contribución do CESGA á RES pode constatarse pola elevada capacidade do nodo para a captación de proxectos procedentes das convocatorias abertas da RES.
O nodo CESGA destaca actualmente por ter tanto unha gran Infraestrutura de Computación Clásica (Finisterrae III) como de Computación Cuántica (QMIO), así como por participar en multitude de proxectos e iniciativas europeas. Ademais do obxectivo de actualizar e reforzar estas infraestruturas, CESGA ten tamén o obxectivo de reforzar o seu persoal de persoal que investiga en temáticas altamente relacionadas coa infraestrutura, por exemplo os novos grupos de investigación en computación cuántica e comunicacións cuánticas.
Ademais, o investimento en infraestrutura contribuirá ao obxectivo estratéxico de apoio á innovación empresarial, xa que os usuarios industriais e as PEME dispoñerán de instalacións melloradas e competitivas. Para conseguir os obxectivos anteriores, propóñense unhas actividades para ampliar as capacidades do nodo CESGA no período 2021-2024. Ditas actividades e a súa relación cos respectivos investimentos no Plan Estratéxico 2021-2024 da ICTS distribuída RES descríbense na seguinte táboa:
| Código investimento equivalente no Plan Estratéxico 2021-2024 | Actividade |
| RES-CESGA-03 | Finisterrae IV |
| RES-CESGA-06 | Datacenter |
| RES-CESGA-02b | Quantum computer PHASE II |
| RES-CESGA-04b | Permanent Data Storage System: second expansion of storage capacity |
As anteriores actividades destinaranse a reforzar o nodo CESGA nos seguintes aspectos clave:
1) Dotalo dunha nova infraestrutura de supercomputación, que achegue unha potencia computacional adicional mínima aproximada de 20 PFLOPS, cubrindo as necesidades de Intelixencia Artificial e que permita a provisión de servizos cloud con capacidades de visualización, prestando servizos de supercomputación avanzados.
2) Complementar a oferta actual do CESGA en computación cuántica cunha nova infraestrutura que permita favorecer o desenvolvemento do ecosistema de computación cuántica español e favorecer o seu liderado internacional.
3) Ampliar a capacidade de almacenamento do centro mediante nova infraestrutura que permita almacenar capacidades de centos de petabytes de modo permanente e prestar servizos de datos avanzados.
4) Ampliar as capacidades de aloxamento de infraestruturas tecnolóxicas avanzadas no Centro, especialmente as anteriores, mediante a construción dun centro de proceso de datos específico complementario ao CPD actual do CESGA.
O obxectivo último destes investimentos é reforzar ao CESGA como un centro de referencia a nivel nacional e europeo, que estea á vangarda en infraestruturas de computación, así como no coñecemento sobre as devanditas infraestruturas.
As actuacións incluídas neste proxecto atópanse perfectamente aliñadas con diferentes iniciativas estratéxicas europeas:
– EuroHPC, co obxectivo coordinar os esforzos e agregar os recursos de supercomputación para facer de Europa un líder en Supercomputación e así potenciar a excelencia científica e a fortaleza industrial de Europa, favorecendo a transformación dixital da súa economía.
– EuroCC, iniciativa dentro de EuroHPC que ten o obxectivo de establecer unha rede de centros de competencias en Supercomputación nos países europeos.
– Quantum flagship, unha das iniciativas de investigación e innovación a longo prazo máis ambiciosas da Comisión Europea e que ten o obxectivo de consolidar e ampliar o liderado científico e a excelencia europeos na área de investigación das tecnoloxías cuánticas.
– EOSC (European Open Science Cloud). EOSC ten como obxectivo desenvolver a “Web of FAIR and Data Services” para potenciar o acceso, a reproducibilidad, así como a transformación dixital da ciencia en Europa.
– Dixital Europe, programa de financiamento da UE centrado en levar a tecnoloxía dixital ás empresas, os cidadáns e as administracións públicas, e que ten entre as súas capacidades esenciais a supercomputación, a Intelixencia artificial, a Ciberseguridade e as habilidades dixitais avanzadas, todas elas, fortemente ligadas aos investimentos que se expoñen no presente proxecto. Dentro destas iniciativas desempeñan papeis relevantes os centros de Supercomputación como o CESGA, fortemente involucrados nos hubs de innovación dixital (DIH) e na construción dos espazos de datos de investigación.
Os proxectos que se executan nas infraestruturas do CESGA contribúen a outros obxectivos e iniciativas relevantes do contexto europeo, como o programa Copérnico ou o SKA, entre outros.
A nivel nacional a iniciativa forma parte da estratexia de ICTS do Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades, formando parte da ICTS distribuída RES.
Ademais do seu carácter transversal dada a súa aplicabilidade calquera área da Ciencia, os investimentos obxecto deste proxecto tamén inclúen características especiais que contribúen aos obxectivos definidos no PERTE Chip, en particular no que se refire ao reforzo da capacidade científica e con actuacións orientadas ao fortalecemento da I+D+i sobre microprocesadores de vangarda e arquitecturas alternativas, a fotónica integrada, ou desenvolver chips cuánticos.
Sistema de almacenamento
Actualización do sistema de almacenamento en rede do CESGA ICT2021-006904
Este proxecto supón unha expansión significativa da infraestrutura de almacenamento en rede, coa incorporación de 2 Petabytes (PB) de capacidade adicional. Esta mellora, que inclúe unha nova controladora Netapp Fas9500, fortalece o rendemento do sistema existente, a Fas9000, en funcionamento desde 2017 en CESGA. A capacidade de ampliación sopórtase sobre 280 novos discos de 10 TB en tecnoloxía rotacional NL-SAS .
Con esta última actualización, o sistema de almacenamento en rede de CESGA agora supera o 3,4 PB de capacidade neta, consolidando a súa posición como un recurso fundamental para a comunidade científica e de investigación. Non só trátase dunha mellora en termos de capacidade, senón que tamén ofrece un rendemento superior que permitirá a CESGA abordar con eficacia os desafíos máis recentes neste ámbito.
A infraestrutura de almacenamento en rede de CESGA distínguese pola súa xestión avanzada e a súa alta dispoñibilidade, o que a fai especialmente adecuada para proxectos onde a continuidade no acceso aos datos é fundamental. Todos os usuarios dos supercomputadores de CESGA beneficiaranse desta actualización, especialmente aqueles involucrados en proxectos intensivos en datos.
Máis información AQUÍ
Plan Complementario de Comunicación Cuántica
Programa de investigación cogobernado e cofinanciado entre o Goberno e as comunidades autónomas para impulsar o desenvolvemento e a implementación de tecnoloxías dixitais cuánticas e reforzar a ciberseguridade en España.
As Comunicacións Cuánticas (CC) son recoñecidas como un sector particularmente estratéxico dentro das tecnoloxías cuánticas de segunda xeración, que son aquelas que se basean na capacidade de manipular sistemas cuánticos individualmente. Así o testemuñan os diversos programas de CC en moitos países, desde Estados Unidos a China. En Europa, CC é a única área que dispón de dous programas marco (FPA) dentro do Quantum Flagship e, ademais, dun programa de infraestrutura único a 10 anos co obxectivo de crear unha rede cuántica paneuropea (EuroQCI). O Plan Complementario de Comunicacións Cuánticas (PCCC) segue as liñas mestras destas iniciativas, contribuíndo aos seus obxectivos tanto científico-tecnolóxicos como de creación de talento e ecosistema industrial.
Máis información www.ciencia.gob.es
Máis información www.cesga.es
Plan Complementario de Ciencias Mariñas
Este programa oriéntase ao despregamento dunha estratexia conxunta de investigación e innovación para abordar de forma sostible os novos desafíos na monitorización e observación mariño-marítimas, o cambio climático, a acuicultura e outros sectores da economía azul.
O CESGA desenvolverá unha plataforma de integración que terá como obxectivo demostrar a mellora na xestión dos datos mariños usando tecnoloxías avanzadas incluíndo HPC. Nesta liña, as tecnoloxías dispoñibles de supercomputación incluíndo as da área de big data deberán usarse neste proxecto para facilitar o uso de diferentes datos mariños, con distintas estruturas, de maneira que se poidan desenvolver diferentes servizos dunha maneira áxil e o máis fácil posible.
Máis información www.ciencia.gob.es
Máis información www.cesga.es
Quantum Spain
Quantum Spain é unha iniciativa impulsada polo Ministerio de Economía a través da Secretaría de Estado de Dixitalización e Intelixencia Artificial e financiada cos Fondos de Recuperación.
Co proxecto Quantum Spain perséguense os seguintes obxectivos:
1) Crear un computador cuántico de altas prestacións, a partir dunha aproximación tecnolóxica de cúbits baseados en correntes superconductoras.
2) Crear un servizo de acceso remoto na nube ao procesador, para permitir á industria e ao sector público experimentar cos novos algoritmos cuánticos.
3) Desenvolver algoritmos cuánticos útiles, aplicables a problemas reais. Estes algoritmos farán especial fincapé no desenvolvemento de “quantum machine learning”, en profunda conexión cos avances en Intelixencia Artificial. O proxecto pretende crear un ecosistema cuántico competitivo, con implicacións de medio e longo prazo en tecnoloxías de hardware “deep tech”.
Máis información www.quantumspain-project.es
Máis información www.cesga.es
